Çorum’un Alaca ilçesinde üretilen coğrafi işaret tescilli ’Alaca mor soğanında hasat dönemi başladı.
Parlak, sert dış kabuğu, keskin aroması, kokusu ve koyu rengiyle öne çıkan Alaca mor soğanında üreticilerin yaklaşık 6 ay süren bekleyişin ardından söküm ve kuruma bekleyişinin ardından patoslama yapılan Alaca mor soğanın hasat dönemi devam ediyor.
Günün erken saatlerinden itibaren tarlalara giden üretici çiftçiler, mevsimlik tarım işçilerinden ücret karşılığı aldıkları hizmet ile beraber mor soğanları öbek öbek yığın yapılmasıyla “Alaca moru” olarak bilinen soğanlar, kova ve yaba yardımıyla patos makinesinde pür ve püsküllünden ayrılarak, boyutlarına göre takoz, orta ve kıska olarak üç çeşit şeklinde sınıflandırılıp paketleme işlemi yapılıyor.
İlçenin en önemli tarımsal ürünü olarak gösterilen mor soğan, iç tüketimin yanı sıra yurt dışından yoğun talep görüyor. Alaca Ziraat Odasından alınan bilgilere göre, 2024 yılında resmi kayıtlara göre Alaca’da 28 bin 447 dekar alanda soğan üretimi yapıldığı ve kaliteli ürün elde edilmesi için iklim şartlarının yanı sıra sulama ve gübreleme işlemlerinin doğru yapılmasının gerektiğine dikkat çekilirken, bu yıl verimin dekar başına ortalama 2 ile 2.5 ton mahsul elde edileceği tahmin ediliyor.
İlçeye bağlı Boğaziçi köyünde soğan üreticisi Enver Gündugan ve Sincan köyünde Duran Uyar, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, bu sene kuraklık nedeniyle rekoltede ve verimde önemli ölçüde kayıp yaşandığını, mor soğanın Alaca ile özdeşleştiğine en iyi mor soğanın Alaca’da yetiştiğini işaret etti.
Gündugan ve Uyar, “Alaca morunu Türkiye’de birçok bölgeye gönderiyoruz. Özellikle doğu bölgelerimizde tüketimi yoğun, ayrıca birçok yabancı ülkelere ihraç ediyoruz. Soğanlarımızı tarlada paketleme yaptıktan sonra depolara kaldıracağız. Daha sonra Türkiye’nin çeşitli bölgelerine göndereceğiz" dedi.
Duran Uyar, “Bu yıl kuraklık nedeniyle verim düşük, bilindiği üzere maliyetler yüksek normalde dekardan 4 ile 5 ton ürün aldığımız yerde bu yıl 400 ile 2 ton verim oldu, geçen yıllarda 4 ila 5 ton verim alınıyordu, Yani bu yıl verimde yüzde 50-60 kayıp var” şeklinde konuştu.
Ürünün azalmasına karşılık üretim maliyetlerinin yükseldiğini dile getiren Uyar, "Şu anda bizden çıkış kilogram fiyatı 10 TL ancak bu durumda bu fiyatta bizleri kurtarmıyor" ifadelerini kullandı.
Enver Günduğan ise, soğanın ekiminden sofraya gelene kadarki süreçte yoğun emek isteyen bir ürün olduğunu belirtti. Günduğan devamlı içerisinde olarak kök hastalığı, güneş yanığı orta çürüklük hastalıkları olduğunu bunlarla baş etmek için kontrol edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.