Tokat Milletvekili Reşat Doğru, TBMM Genel Kurulunda yaptığı konuşmasında doğal çevrenin yok edildiğini söyledi.
Hızla artan dünya nüfusunun, plansız sanayileşme ve sağlıksız kentleşme, nükleer denemeler, bölgesel savaşlar, verimi artırmak amacıyla kullanılan tarım ilaçları, yapay gübreler ve artan deterjan gibi kimyasal maddelerin kullanımının giderek çevre kirliliğine neden olarak çevre sorunlarınıntaya çıkmasına sebep olduğunu söyleyen Doğru, konuşmasında şunları söyledi.
Bunun doğal sonucu olarak kirlenen hava, su ve toprak canlıların yaşamını olumsuz yönde etkileyecek boyutlara ulaşmıştır.
Hava ve karanın kirlenmesi yanında tehlikeli ve zararlı maddelerin ırmak, göl ve denizlere dökülmesinde birçok çevre sorununu beraberinde getirmektedir. Denizlerde özellikle petrol taşımacılığında gemiler kullanılmaktadır. Gemi kazaları sonucu, binlerce ton petrol ürünü denize dökülmektedir. Çok büyük kirlenmelere sebep olmaktadır. Bundan dolayı da tankerlerle değil de boru hatlarıyla petrol taşınması dünyanın her tarafında desteklenmelidir.
Yaşam alanlarımızı tehdit eden ciddi çevre sorunları karşısında çevre ve ekolojik dengenin korunması yaklaşımı her geçen gün daha fazla önem kazanmaktadır. Bugün ülke topraklarımızın 85 i, Ormanlarımızın ise 54 ü erozyon tehlikesi altındadır. İklim değişiklikleri, su kaynaklarının kirlenmesi ve toprağın verimliliğini kaybederek çölleşmesi gibi sorunlar bu yaklaşımın hayata geçirilmesinin aciliyetini göstermektedir. Doğal yaşam alanlarımızın önemli bir boyutu olarak,manlarımız ve topraklarımız. Endüstrileşmenin getirdiği etkiler yanında su, rüzgâr ve diğer bazı doğal etkenler nedeniyle de önemli zararlara uğramaktadır. Bu zararlarıntaya çıkmasında plansız endüstrileşme temel etken olmakla birlikte, diğer ve belki de en önemli neden gerçek bir doğa savaşçısı olanmanların yok edilmesidir.
Ormanların korunması ve yeniman alanlarının oluşturulması açısından, bugüne kadar Ülkemizde yapılanları değerlendirdiğimizde, yapılanların önemini bir kez daha tespit etmekle birlikte, yeniman alanlarının oluşturulması ve mevcutman alanlarının iyileştirilebilmesi ile erozyona karşı daha büyük hedefleri hep birlikte gerçekleştirmemiz gerektiğini görmekteyiz. Sürdürülebilirman yönetimi ve prensipleri içerisinde ağaçlandırma ve erozyonla mücadele konusunda yeniganizasyonlarıtaya koyabilmemiz ve en önemlisi bu alanda yeni kaynakları oluşturmamız gerekmektedir. Bu hedeflere ulaşabilmemizin önündeki engeller olarak, öncelikleman kadastrosunun hala tamamlanamamış olması gelmekte, ayrıca bütçe içerisinde veya oluşturulan fonda öngörülen kaynakların oluşturulamaması gelmektedir.
Ayrıca tehlikeli atıklar akarsulara, göllere ve denizlere dökülmemelidir. Denize ve akarsulara atılan atıkların sadece balıkların ölümüne sebep olması değil, içme ve sulamada kullanılan sular vasıtasıyla insan vücuduna çok büyük zararlar oluşturmaktadır. Bu gün ülkemizde birçok sanayi kuruluşunun atık arıtma tesisi yoktur. Olanların da maliyetlerden dolayı, tesisleri çalıştırmadığı zaman zaman görülmektedir. Örneğin Yeşilırmak vadisinde, ırmağın geçtiği yerlerde bol miktarda balık ölümlerine zaman zaman rastlanmaktadır. Ayrıca çeltik ekimi yapılan yerlerde toprağın sulama sonucu karardığı, canlıların yok olduğu görülmektedir. Bunları müteaddit defalar gündeme getirmemize rağmen sonuca ulaşılamamıştır.
Ancak yapılan araştırmalarımızda ırmak kenarında bulunan bazı fabrikaların, atık arıtma tesislerini zaman zaman çalıştırmadığı, atıklarını ırmağa döktüğü tespit edilmiştir. Bu tür hadiselere karşı Çevre Bakanlığı çok dikkatli olmalı ve kontrollerini eksiksiz yapmalıdır. Tespit edilen çevre kirletilmesi ağır cezaları gerektirmelidir.
Bugün ülkemizde küçük ölçekli akarsular üzerine hidroelektrik santralleri (HES ler) bir moda şeklinde kurulmaktadır. Neredeyse bir akarsuyun her kilometresine isabet edecek şekilde HESlerin kurulduğunu görüyoruz.
Örneğin, Amasyadan Erzincan, Gümüşhaneye doğru uzanan Yeşilırmak vadisinde her kilometrede HES santrallerine rastlamaktayız. Bu kadar santralin kurulması birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Irmak neredeyse tamamen yok olmaktadır. Irmak suyu kanallara alınmış, milletin suyu özel sektörün eline geçmiştir. Büyük barajlara hidroelektrik santrallerine söylenecek sözümüz fazla yoktur. Ancak bölgenin mikro klima etkisini yok eden, önümüzdeki yıllarda para ile satılacak suyu, fakir çiftçi nasıl kullanacaktır. Kurulan küçük ölçekli HESlere Çiftçi örgütleri ve çiftçiler şiddetle karşıdır.
Genel olarak çevre sorunları, insanların yaşadıkları hayattamının doğal yapısını tahrip etmektedir. Bu tahribat yaşamın yoğun olduğu alanlarda daha hızlı, yaşam ve yerleşimin olduğu bölgelerde daha yavaş olmaktadır. Bozulan bu doğal hayat çevre üzerinde yaşayan tüm canlıların yaşamlarını olumsuz yönde etkilemektedir.
Çevre kirliliğinin en önemli nedenleri aşağıda kısaca şöyle sıralayabiliriz.
· Hızlı Nüfus artışı,
· Plansız kentleşme,
· Plansız endüstrileşme
· Doğal kaynakların ölçüsüz kullanılması
Çevre sorunlarının başında değerlendireceğimiz kentsel çevre sorunu; temel insan gereksinimi olan barınma ve konut sorununun gecekondulaşma ve betonlaşma yoluyla çözümlenmesi sonucutaya çıkmaktadır. Diğer yandan bu düzensiz ve plansız kentleşme; alt yapı gibi kanalizasyon sorunlarının ve katı atıklarının toplanması ve depolanması sorunlarını beraberinde getirmektedir.
Ülkemizde özellikle büyük şehirlerde kalitesiz yakıt kullanımından dolayı hava kirliliği büyük boyutlara ulaşmıştır. Son yıllarda doğal gaz kullanımın yaygınlaşması ile hava kirliliğinde azalmalar görülmeye başlanmıştır. Özellikle sanayiden kaynaklı hava kirliliği artmaktadır. Ancak birçok kasaba ve ilde kalitesiz kömür kullanılmakta, hava kirliliği oluşmaktadır. Bunlara önlem alınmalıdır.
Düzenli ve her türlü alt yapı sistemine sahipganize sanayi bölgelerinin oluşturulmamış olması çevre sorunlarında sanayi payının büyük olmasına neden olmuştur. Tarım alanlarında düzensiz ve fazla ilaç kullanımı toprak kirliliği sorunlarınıntaya çıkmasına neden olmuştur. Toprak kirliliğinde bir çevre sorunu olarak ele alınmalıdır.
Türkiyede üretilen tehlikeli atık miktarı belirsiz ve sanayide üretilen ve kullanılan kimyasallar vetaya çıkan atıkların niteliği ile ilgili hiçbir döküm çalışması bulunmamaktadır. Ancak son yıllarda yapılan çalışmalarla döküm kayıtları oluşturulmaya başlanmıştır.
Ancak bu gün ülkemizde her evde kullanılmayan TV, buzdolabı, cep telefonu veya elektrikli çalışan birçok alet vardır. Ayrıca her evde onlarca, miadı dolmuş piller vardır. Çevre Bakanlığı olarak bunlar mutlaka toplanılmalı ve zararlı etkilerden korunulmalıdır.
Ayrıcaganize sanayi ve küçük sanayi bölgelerinin birçoğunda kullanılmayan birçok makine ve aletler, korunmasız şekilde doğaya bırakılmışlardır. Yağan yağmur ve karların etkisi ile kendi kendine çürümekte doğa kirletilmektedir. Çevre bakanlığı bu konuya da acil önlem bulmalıdır.
Su kaynakları giderek azalmakta olup, 20 yıl önce kişi başına 4 bin metreküp su düşerken, bu gün
Ülkemizde biyo çeşitlilik çeşitli şekillerde toprağın bozulması ve doğal kaynakların yok olmaya başlaması yüzünden tehdit altındadır. Korunan alanın tüm alanlaraanı sadece 1anındadır.
Erozyon sonucunda yılda 500 milyon ton verimli toprak kaybedilmektedir. Her yıl 80-100 bin dönümman yanarak 5-7 bin dönümman ise tarla açma ve yerleşme sebebiyle yok olmaktadır.
Etkin bir çevre denetim sistemi oluşturulmalıdır. Gelecek nesillerin iyi bir çevre eğitimi ile yetiştirilmesi sağlanmalıdır. Çevre sorunlarının çözümü için sivil toplum kuruluşlarının sayısı arttırılmalı, sivil toplum örgütleri ile kamu kuruluşlarıtak çalışmalar yürütmelidir.
Çevre için yapılan her türlü yatırım milletimizin vatanımızın geleceğini ilgilendirmektedir. Çevreye duyarlı toplum oluşması temennisiyle, sağlıklı günler temenni ediyorum.
